GS Trần Hồng Quân trăn trở về giáo dục phổ thông

“Những nước có nền giáo dục tốt như Mỹ, Canada, Phần Lan có cách dạy phổ thông khác Việt Nam. Học sinh Việt Nam có thể giỏi học thuật hơn họ, nhưng tư duy tự chủ, tự học, tự nghiên cứu thì thua”, GS Quân nói, khi tiếp ông Võ Văn Thưởng (Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương) tại nhà riêng ngày 18/11, nhân ngày Nhà giáo Việt Nam.

Ông cho biết, thay vì làm Toán giỏi, học sinh các nước này lại được tiếp cận cách làm các bài tiểu luận về những vấn đề mang tính thiết thực như chống phân biệt chủng tộc, tự hào tổ quốc. Cách họ đặt vấn đề là giúp cho học sinh biết cách tư duy logic chứ không phải là học nhiều kiến thức để làm bài tập cho giỏi. Theo đó, ngành giáo dục nước nhà cần xây dựng nền tảng tổng quát, mục tiêu chương trình rõ ràng cho bậc phổ thông.

GS Trần Hồng Quân (trái) tiếp ông Võ Văn Thưởng. Ảnh: Mạnh Tùng.

Về giáo dục đại học, GS Quân cho rằng lĩnh vực này còn yếu kém, mặc dù cách làm có học hỏi và khá tương đồng với thế giới. “Nếu như giáo dục phổ thông là nền tảng thì giáo dục đại học phải tăng tốc, có như vậy mới giúp đất nước phát triển”, nguyên Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo nói. Theo ông, giáo dục là vấn đề được cả xã hội quan tâm nên nhận được ý kiến khen chê là chuyện bình thường. Chỉ khi có sự quan tâm và tranh luận từ xã hội, ngành giáo dục mới tìm ra hạn chế để khắc phục.

Đáp lời GS Quân, ông Võ Văn Thưởng cho hay, sự nghiệp giáo dục luôn được Trung ương Đảng quan tâm, một hoặc hai nhiệm kỳ đều đề ra những nghị quyết với những vấn đề quan trọng. Theo đánh giá chung của dư luận và các nhà nghiên cứu, nghị quyết đưa ra những vấn đề chiến lược, nếu thực hiện tốt sẽ tạo ra động lực để phát triển đất nước. Tuy nhiên, cũng có những băn khoăn hoặc chưa hài lòng từ người dân, các nhà khoa học và quản lý giáo dục.

“Điều đó thể hiện tâm lý chung là đòi hỏi nền giáo dục nước nhà phải cố gắng và nỗ lực nhiều hơn nữa, đặc biệt trong giai đoạn hiện nay”, ông Thưởng nói và mong muốn các nhà quản lý, nhà khoa học, thầy cô giáo tiếp tục góp ý cho giáo dục.

GS Trần Hồng Quân 82 tuổi, làm Hiệu trưởng Đại học Bách khoa TP HCM năm 1976-1982. Ông làm Bộ trưởng Bộ Đại học – Trung học chuyên nghiệp và Dạy nghề, sau này là Bộ Giáo dục và Đào tạo từ năm 1987 đến 1997. GS Quân hiện là Chủ tịch Hiệp hội đại học và cao đẳng Việt Nam.